Bu konuda dikkat edeceğiniz yaşınızın ve genel durumunuzun müsaade ettiği oranda temiz havaya çıkmak, tercihen koşmak veya bu mümkün değilse önce az olmak üzere sonra gitgide artırarak haftada en az iki kere ip atlamak, secde veya mum duruşu pozisyona gelen hastanın böbrek taşı olan tarafına hafif darbeler indirilerek birikebilecek kumun dökülmesini sağlamak bir daha taş oluşmasını önleyecek en önemli tedbirlerdendir.
Çalışma Saatleri: Pazartesi - Cumartesi - 08:30 - 17:30
-
E-Posta
info@urolojiuzmani.com -
Hemen ara
0532 4226602
BİLGİLENİN
ESWL nedir?
ESWL nedir? (Extracorporal shock wave litotripse)
Böbrek ve idrar yolu taşları vücut dışından yollanan şok dalgalarla kırılmasıdır. İlk defa 1980 yılında Almanya'da Chaussy tarafından klinik uygulaması yapılan bu yöntem günümüzde taş tedavisinin ağrısız, cerrahi müdahale riski olmaksızın yaygın olarak kullanılan en modern şeklidir. Cihazlar şok dalgasının elde ediliş şekline göre (piezo-elektrik, spark gap, elektromanyetik) veya taşın görüntülenme şekline göre (ultrasonografi, röntgen) farklılıklar gösterebilir.
Günümüzde böbrek taşları %90 - 95 oranında ESWL ile kırılmaktadır ve ESWL bilinen en masum taş tedavi yöntemidir. Taşa odaklanan şok dalgaları yüzeyde erozyon, taşın içinde taşa ait yapısal elemanları birbirinden ayıran gerilim dalgası oluştururlar ve böylece taş parçalanır.
ESWL yönteminde taşların kırılmasında başarı oranı taşın bulunduğu yere, taşın yapısına ve büyüklüğüne göre değişir. Taş böbrekle mesane arasında (üreterde) ise, idrar yolunu ve idrar akışını engelliyorsa ve taşın boyutu büyükse ESWL başlamadan endoskopik olarak duy kateter takılması önerilmektedir.
ESWL ile kolay kırılan taşlar sıraya göre şunlardır:
1. Struvite taşlar (enfeksiyon taşları)
2. Kalsiyum apatil
3. Ürik asit
4. Kalsiyum oksalat monohidrat
5. Sistit taşları
ESWL'nin önerilmediği hastalar şunlardır:
1. 3 cm.den büyük taşı olan hastalar
2. Hamile bayanlar (röntgenli cihazlar)
3. Kalp pili takılı hastalar, böbrek yetmezliği, abdominal aort
anevrizması olanlar
4. Kan sulandırıcı kullananlar (kanama riski olanlar)
5. İdrar yollarında darlık olanlar veya anomalisi olanlar
6. Aşırı şişman hastalar
ESWL'nin komplikasyonları
1. Böbrek çevresinde kanama (perineal hematom)
2. Uzun süreli tedavilerde malign hipertansiyon
3. Taş yollu oluşması (stein strasse)
4. Böbrek çevresinde zedelenme ve doku sertleşmesi (fibrozis)
Taş tedavisinden sonra dikkat edilecek noktalar nelerdir?
Genel bilgiler
Taşlı hastalarda taş tedavi edildikten sonra genellikle
%50 sinde tekrar oluşur. Bu oranı düşürebilmek için dikkat edilmesi
gereken bazı noktalar vardır. Bu noktaları yıllarca dikkatli bir
şekilde uygularsanız taş hastalığına yakalanma oranınız bariz bir
şekilde düşer. Yapılan taş tahliline göre taş hastasının kullanması
gereken özel ilaçların yanı sıra bir de her taş hastasının dikkatle
uygulaması gereken önlemler vardır. Bunlar:
1-Hareket
2-Su içmek
3-Gıda olmak üzere üç ana grupta toplanabilir.
Hareket
Su
Taşlar idrardaki kristallerin birbirlerine yapışması ile oluşur (idrar ne kadar koyu ise (konsantre ise) idrar tuzları o kadar çabuk oluşabilir. Eğer bol miktarda su içerseniz idrarınız o oranda daha açık olur. Böylelikle kristallerin yapışma oranları daha azalır. Bir taş hastası için günlük idrar miktarı 1.5 - 2 litre civarında olması gerekmektedir. Demek ki normal olarak kişinin günde 2 ile 2.5 it su içmesi gerekmektedir. Bu oran yaz aylarında daha da yüksek olmalıdır.
Sizin için yararlı olan içecekler açık çay ve daha ziyade ıhlamur, nane, meyan kökü gibi doğal çayların bir karışımıdır. Olabildiğince içine şeker koymayınız, hele hele kilonuz fazla ise daha ziyade suni şekerle (mesela dulcaryl, sakarin) içiniz. Doğal olarak limonata (şeker konulmaz ise) çok iyi bir içecektir. Bunun yanı sıra çeşitli memba sularını tavsiye edebiliriz. Günlük idrar miktarının 2 litreye yakın olup olmadığını kolayca kontrol edebilirsiniz.
Gıdalar
Normal olarak bol vitaminli, az şekerli, az hamurlu gıdalarda fayda vardır. Fazla kilo almamaya dikkat etmek gerekir. Salata, meyve bol miktarda yenilmelidir. Makama, pilav, tatlılardan börek, pasta çeşitlerinden kilolu hastaların kaçınması gerekir.
Kontrol
Sık sık taşı oluşan hastanın 8 - 10 aylık sürelerde bir ultrason ve idrar tahlili ile doktoru tarafından görülmesi gerekmektedir. Unutmamak lazım ki taş oluşmasına bir de idrar yolundaki iltihaplar neden olmaktadır. Eğer idrar tahlilinde, herhangi bir iltihaba ait bir iz görülecek otursa doktorunuz bunun önlemini alır. Ayrıca idrar tahlilinde idrarınızın ne kadar konsantre olduğu da görülür. Genel olarak taş hastasının idrarındaki spesifik ağırlık 1015 in altında olması hali daha sevindiricidir. Unutulmaması gereken her düşürülen taş parçasının tahlil edilmesidir.
Fosfat Taşları
Fosfat taşları adı altında,
üç ayrı taş tipi vardır.
1-Magnezyum amonyum fosfat taşı
2-Apatit
3-Saf calcium fosfat taşları
İlk iki grup idrar yolu enfeksiyonlarında ve idrardaki pH değeri 6.4 ün üstünde ise oluşurlar. Bu taşlarda enfeksiyonun tedavisi ve gerekirse idrar pH sinin düşürülmesine çalışılması gereklidir. Bu tip hastalarda bol et balık ve yumurta yenmesinde fayda vardır. Çünkü bu gıdalar idrarın pH sını aşağıya çekerler, yani asitleştirirler.
Saf calcium fosfat taşlarında süt ve süt mamulleri, kuru yemiş, incir, muz, portakal, mandalina türündeki yiyeceklerden kaçınmak gerekir. Bu tip enfeksiyon taşlarda portakal suyu, mandalina suyu, greyfurt suyu da içilmemelidir.
Ürik Asit Taşları
Saf ürik asit taşlarının alkalik idrar içinde çözülme imkanı vardır. Bunun için ürik asit taşı olan hastalarda daha çok patates, sebze, kepekli mamuller yemeleri önerilir. Et ve protein alımını bilhassa sucuk, salam tipi şeyleri azaltılması şarttır. Sakatat yememelidirler. Ayrıca balık konservelerinden kaçınmaları gerekir. Fazla kahve ve maden suyu ürik asit taşlı hasta için faydalı değildir. Bunun yanı sıra bol miktarda limon suyu, portakal, mandalina, v.b. gibi meyvelerden idrarın daha alkalen bir pH ile çıkmasını sağlamak için fayda vardır. Ayrıca doktorunuz idrar tahlilleriniz ve kan tahlilleriniz neticesine göre size başka ilaç almanızın gerekip gerekmeyeceğini söyleyecektir.
Kalsiyum Oksalat Taşı
Eğer tahlilinizde kalsiyum oksalat taşı çıktıysa, süt mamullerinden ve bunun yanı sıra incir ve kuru yemişlerden kaçınınız. Ayrıca kakao, çikolata, ıspanak mümkün olabildiğince yememeye çalışınız. İçecek olarak yine süt ve sütlü içecekleri, kakaoyu ve litresinde 100 mg dan fazla kalsiyum ihtiva eden maden sularını ve alkollü içkileri içmemeye çalışınız. Bu tip taşlar kandaki ürik asit seviyesi artınca da oluşabildiklerinden bazı vakalarda ürik asit taşları için yaptığımız tavsiyelere de dikkat etmek gerekebilir. 8-10 ayda bir doktor kontrolüne geldiğinizde kanda ürik asit seviyesinin ölçülmesinde fayda olabilir.
