Vezikoureteral reflux (VUR)

İdrar normalde böbrekten mesaneye akar ve mesaneden tekrar yukarı doğru akım olması halinde eğer mesaneye inen idrar tekrar böbreğe doğru geri kaçarsa buna REFLÜ denir.Geri kaçan idrarla böbrek enfekte olma riski taşır ve pyelonefrit atak geçirebilir. Ayrıca mesane içi yüksek basınç böbreğe intikal edebilir.

Normalde uretero-vesical kısım mesanedeki idrarın miksiyon esnasında yüksek mesane içi basıncına rağmen üretere geçmesine engel olur. Uretrovesikal birleşimin fonksiyonu üretereotrigonal kompleks ile temin olunur. Bu kompleksin yetersizliği refluxe neden olmaktadır. İstirahat halindeki reflüye düşük basınçlı reflü pasif reflü denir. Miksiyon halindeki reflüye aktif yüksek basınçlı reflü denir.

Reflünün nedenleri

Primer reflüde üreterotrigonal bölgenin yetersizliği ve intravesikal üreterin kısalmasına neden oluyor. En sık görülen reflü tipidir. Daha çok kız çocuklarda görülür.

Sistoskopide orfis şekli de tedavi yönünden belirleyici olur. Normalde orfis volkan şeklinde veya huni şeklindedir. Orfis yetersizliğinde stadyum şeklinde, at nalı veya golf çukuru şeklinde olabilir.

Ureteral anomaliler

a) Komple üreteral duplikasyon: Böbreğin yukarı segmentini drene eden üreterin intravezikal bölümü genellikle normaldir. Alt böbrek segmentini drene eden üreter mesanede daha yukarı açılır ve kısadır.

b) Ektopik üreteral orfisi: Trigonun aşağısına veya mesane boynuna üretrada bir yere açılır.

c) Üretrosel: Üretrosel rezeksiyonu reflüye sebep olur.

Kontjenital intravezikal obstrüksiyonlar: Erkek çocuklarda posterior uretral valv (idrar yolundaki mesaneden sonraki bölümünde) perde oluşması durumunda %50 böbrek yetmezliği riski vardır.

Kız çocuklarda distal uretral stenoz gibi konjenital nedenler de sekonder reflüye sebep olur.

Prune-Belly (Eagle-Barnett) Sendromu: Oldukça nadir görülür. Karın adaleleriyle birlikte mesane ve üreter düz adaleleri dolayısıyla üretero-trigonal kompleks yetersizdir. İdrar yolları dışında vücudun diğer organlarında da anomaliler bulunur.

Akkiz nedenler:

- Nörojen mesane (mesane felci): Spastik ve atonik mesanede vezikoüreteral reflü görülür.
- Prostat hipertrofisi üretral darlığında vezikoüreteral reflü görülebilir.
- Cerrahi müdahalelerden sonra vezikoüreteral reflü oluşabilir.
- Kontrakte mesane: İnterstisyel sistit, tbc sistiti, radyoterapiye bağlı sistit, karsinom, schistosomiasis gibi nedenlerle vezikoureteral reflü oluşabilir.

İdrar yollarında enfeksiyon olan çocukların %50'sinde reflux vardır. Erişkinlerde oran %8'dir.

Tanı:

Sık idrar yolları enfeksiyonu geçiren çocuklarda ve cinsiyeti kız ise kesinlikle vezikoureteral reflü akla gelmelidir. Radyolojik olarak voidingsistouretrografi ile kesin teşhis konulur veya sintigrafi ile VCU yapılır. Derecesine göre Grade I, II, III ve IV şeklinde ayrılır.

Grade I; üreterin aşağısında sebat eden şişlik vardır.
Grade II; üreter boyunca dilatasyon vardır.
Grade IIa; dilatasyon yok fakat reflü böbreğin pelvisine kadar mevcuttur.
Grade IIb; pelvise kadar reflü vardır. Kalikslerde küntleşme vardır, dilatasyon yoktur.
Grade III; palvise kadar reflü, üreterde dilatasyon, kalikslerde küntleşme vardır, tortysite yoktur.
Grade IV; hem hidroüreteronefroz, hem de tortysite vardır.

Tedavi:

Tedavi metodunun seçilmesinde pek çok faktör rol oynar. Reflülü çocukların %50'sinden fazlası medikal tedavi ile iyileşir. Primer reflü görülen çocukların ürografisinde yukarı idrar yolları normal, sistoskopide orfisler yeterli ise medikal tedavi yeterli olur.

Cerrahi tedavi seçeneği:

Sık sık kontrol altına alınamayan pyelonefrit atakları geçiren çocuklar duplike üreter ve üretroseli olan hastalara medikal tedaviye rağmen böbrek parankiminde incelme ve böbrekte skatris doku gelişmesi halinde cerrahi yöntemle vezikoureteral reflü giderilmelidir. Açık cerrahi operasyonlarda başarı oranları %90-95'dir.

Endoskopik teflon enjeksiyonları vezikoureteral reflü tedavisi için denenebilir fakat teflon migrasyonu ve açık ameliyatın yüksek başarısı endoskopik tedaviyi ikinci plana itmiştir.

Vezikoureteral reflü tedavisi ile birlikte aralıklarla idrar tahlilleri, ivp, renal sistografi ve laboratuar tahlilleri ile çocuklar düzenli olarak kontrol edilmelidir.

Üroloji hastalıkları menüsündeki içerikler:

Uretral anomaliler / Hipospadias | Epispadias | Konjenital valvlar | Verumontonum hipertroksisi | Doğumsal uretra divertikülleri
Nörojen mesane / İdrar yollarının taş hastalığı / Kısırlık / İktidarsızlık / Peyroine hastalığı / Retrograde ejekülasyon / Bel soğukluğu / Frengi / AIDS / Testis tümörleri / UPJ Darlığı / Vezikoureteral reflü / Genital siğiller / İdrar kaçırma / Böbrek tümörleri / Mesane kanseri / BPH (Prostat) / Prostat kanseri / İnmemiş testis